کد مطلب:19042 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:5

گنجینه پرسمان » اخلاق و عرفان

آيا بهشت و دوزخ قبلاً آفريده شده است؟

بسياري از احاديث اسلام نيز اين معني را تأييد و تأكيد مي‎كند كه بهشت و دوزخ هم اكنون مخلوقند، از جمله در حديثي از امام علي بن موسي الرضا(ع) آمده است كه يكي از اصحاب او از بهشت و دوزخ پرسيد كه آيا آنها هم اكنون مخلوقند؟ امام(ع) فرمود «وَ انَّ رَسُولَ الله قَدْ دَخَلَ الجَنَّةَ وَ رَأي النَّارَ لَمَّا عُرجَ به الَي السَّماء». [آري آفريده شده اند، و پيامبر(ص) به هنگام معراج وارد بهشت شد و دوزخ را نيز مشاهده كرد.]



را وي مي گويد عرض كردم گروهي مي​گويند آنها مخلوق نيستند، امام(ع) فرمود «ما اُولئكَ منَّا وَلا نَحْنُ منْهُمْ، مَنْ اَنْكَرَ خَلْقَ الجَنَّة وَ النَّار فَقَدْ كَذَّبَ النَّبيَّ وَكَذَّبَنَا…» (بحارالانوار 8/119) [آنها از ما نيستند و ما از آنها نيستيم، كسي كه آفرينش بهشت و دوزخ را انكار كند پيامبر را تكذيب كرده، و ما را نيز تكذيب نموده است… .]



در بسياري ا ز روايات مربوط به معراج پيامبر(ص) به مسئله بهشت و دوزخ و وجود فعلي آنها اشاره شده، و اينها در حقيقت تأكيدي است بر آنچه در آيات فوق خوانديم كه قرآن در سوره نجم در جريان معراج پيامبر(ص) نيز اشاره كرده است.



در تفسير علي بن ابراهيم در شرح آيه «وَ لَقَدْ رَآهُ نَزْلَةً اُخْري عنْدَ سدْرَة المُنْتَهي» چنين آمده است «و امَّا الرَّدُّ عَلَي مَنْ اَنْكَرَ خَلْقَ الجَنَّة وَ النَّار فَقَولُهُ عنْدَها جَنَّةُ المَأْوَي، اَيْ عنْدَ سدْرَة المُنْتَهي فَسْدرَةُ المُنْتَهي في السَّماء السَّابعَة وَجَنَّةُ المَأْوَي عنْدَها» (تفسير علي بن ابراهيم 2/335) [پاسخ كساني كه آفرينش بهشت و دوزخ را انكار مي كنند، آية «عنْدَها جَنَّةَ المَأوَي» است يعني در نزد سدره المنتهي كه در آسمان هفتم است، بهشت جاويدان قرار دارد.]



روايات متعددي كه در منابع شيعه و اهل سنّت دربارة تولّد بانوي اسلام فاطمه زهرا(ع) آمده نيز گواه بر اين معني است كه مي گويد پيامبر اكرم(ص) در شب معراج وارد بهشت شد و از ميوة درختان بهشتي تناول فرمود، و از همان ميوه، نطفة فاطمه زهرا(ع) منعقد شد، و لذا پيامبر(ص) او را مي‎بوسيد و مي‎گفت «از او بوي بهشت مي‎شنوم».



در تفسير آيه 37 سوره أل عمران… «كُلَّما دَخْلَ عَلَيْها زَكَريَّا المحْرابَ وَجَدَ عنْدَها رزْقاً…» [هر زمان ذكر يا وارد محراب مريم(س) مي شد غذاي مخصوصي در آنجا مي يافت] «و هنگامي كه سؤال مي كرد از كجا آورده اي مي گفت از سوي خدا است» در بسياري از منابع اسلامي اعم از شيعه و اهل سنت آمده است كه اين غذا ميوه هاي بهشتي بود كه در غير فصل خداوند در اختيار مريم مي گذاشت.



درباره بانوي اسلام، فاطمه زهرا(ع) نيز در روايات اسلامي مي​خوانيم كه خداوند مائده بهشتي بر آن حضرت نازل كرد و پيامبر(ص) و علي(ع) و جمعي از همسران پيامبر(ص) و همسايگان از آن خوردند و پيامبر آن را تشبيه به جريان مريم كرده فرمود «الحَمْدُ لله الذَّي جَعَلَك شَبيهَةً بسَيَّدَة نساء بَني اسْرائيلَ» [شكر مي كنم خدائي را كه تو را شبيه مريم بانوي زنان بني اسرائيل قرار داد.]



ممكن است گفته شود اينها مربوط به بهشت برزخي است؛ همان بهشتي كه ارواح شهدا نيز بعد از شهادت و قبل از قيامت در آن جاي دارند، ولي پاسخ اين سخن اين است كه بهشت برزخي مادي نيست، بلكه جنبة مثالي دارد و ارواح در قالبهاي مثالي در آن بهشت متنعمند و مسلماً چنين بهشتي كه جنبه مادي عنصري ندارد، ميوه هائي همچون ميوه هاي اين جهان كه قابل استفاده براي اين جسم مادي باشد در آن نخواهد بود، بلكه از جهاتي شبيه به صحنه هائي است كه انسان در خواب مي بيند و لذّاتي كه از آن بهره مند مي گردد.



اضافه بر اينها در روايات متعددي مي خوانيم كه بهشت، هم اكنون در حال شكل گرفتن و گسترش به وسيله اعمال انسانها است و پاره اي از اعمال سبب غرس درختان تازه اي در بهشت مي شود، اين گونه اخبار تنها در صورتي مفهوم است كه بهشت هم اكنون موجود باشد.

---

پيام قرآن ج 6




آية الله مكارم شيرازي و ساير همكاران